Een testament is vaak meer dan alleen een document om bezittingen na te laten – het biedt de mogelijkheid om je nalatenschap op een persoonlijke manier vorm te geven. Eén manier om dat te doen is door middel van legateren. Maar wat betekent legateren precies, en hoe werkt het in de praktijk?
Wat is een legaat?
Een legaat is een specifieke bepaling in je testament waarbij je een duidelijk omschreven bezitting nalaat aan een bepaalde persoon of organisatie. Denk bijvoorbeeld aan het schenken van een kunstwerk aan een vriend, een geldbedrag aan een goed doel, of je antieke meubelstuk aan een familielid. In tegenstelling tot de rest van je erfenis, die vaak in bredere zin verdeeld wordt onder je erfgenamen, is een legaat echt bedoeld voor een specifieke bestemming. Door het opnemen van legaten kun je ervoor zorgen dat bepaalde personen of instellingen iets ontvangen dat je hen persoonlijk gunt – iets wat wellicht symbolische waarde heeft of waar je wilt dat het goed terechtkomt.
Waarom zou je kiezen voor legaten?
Er kunnen verschillende redenen zijn om legaten in je testament op te nemen:
Specifieke wensen: Je hebt de mogelijkheid om iets concreets na te laten, bijvoorbeeld een erfstuk dat al generaties lang in de familie is of een geldbedrag aan een organisatie die je een warm hart toedraagt.
Extra zorg voor nabestaanden: Je kunt een financieel steuntje in de rug geven aan bepaalde dierbaren, zonder dat het hun erfdeel direct beïnvloedt.
Goede doelen steunen: Voor wie het belangrijk vindt om na het overlijden bij te dragen aan een goed doel, is een legaat een effectieve manier om dit vast te leggen.
Hoe neem je legaten op in een testament?
Het opnemen van legaten in een testament kan eenvoudig door een notaris geregeld worden. Het is hierbij belangrijk om specifiek te zijn en duidelijke omschrijvingen te geven. Als je bijvoorbeeld een geldbedrag wilt nalaten, is het belangrijk om de exacte waarde vast te leggen. Bij bezittingen zoals sieraden of kunstwerken is een beschrijving noodzakelijk, zodat er geen verwarring ontstaat over wat je precies nalaat.
Voorbeeld van een legaat in een testament: “Ik legateer mijn gouden ring met de blauwe steen aan mijn nicht, Anna de Vries.” Door zo specifiek mogelijk te zijn, voorkom je dat er bij je nabestaanden onduidelijkheid ontstaat over je wensen.
Legaten en de erfenis: wat zijn de mogelijke gevolgen?
Een belangrijk punt om rekening mee te houden is dat legaten in mindering worden gebracht op de totale erfenis. Dit betekent dat als je meerdere legaten hebt vastgelegd, dit invloed kan hebben op het bedrag dat andere erfgenamen ontvangen. Als je bijvoorbeeld veel waardevolle legaten nalaat, kan dit het erfdeel van je kinderen of partner verkleinen. Het is daarom verstandig om goed te overwegen hoe je je nalatenschap wilt verdelen.
Legaten voor dierbaren en goede doelen
Wanneer je bepaalde legaten nalaat aan goede doelen, kan dit belastingtechnisch voordelig zijn, aangezien erkende goede doelen vaak zijn vrijgesteld van erfbelasting. Dit betekent dat het volledige bedrag bij de organisatie terechtkomt. Voor particulieren zoals familie of vrienden geldt deze vrijstelling niet, en zal er in sommige gevallen erfbelasting betaald moeten worden over het legaat. Dit is iets wat je ook met je notaris kunt bespreken bij het opstellen van je testament.
